Blog Maarten van Wieringen: Weg met participatiesamenleving en co-creatie
De Galjaardprijs wordt elk jaar uitgereikt aan het mooiste staaltje overheidscommunicatie. Het is een prachtige prijs, ik kan er over meepraten. In 2010 wonnen we de prijs met de Groningse veiligheidscampagne ‘Je hebt meer in huis dan je denkt’. Ik ben in de jury blijven plakken, zoals dat mooi heet. Daar ben ik vereerd mee, het is bovendien erg inspirerend, want je ziet allerlei prachtige communicatiepareltjes langskomen.
We zien in de loop der jaren dat – mede door de crisis – campagnes minder worden en samenwerkingsverbanden toenemen. Bijvoorbeeld door co-creatie. Prachtige initiatieven en mooie samenwerkingen van overheden die actief de samenwerking zoeken met organisaties en inwoners. Zoals het hoort, onze wereld heet niet voor niets ‘samenleving’.
Aan de term ‘co-creatie’ moet ik trouwens nog steeds wennen. Elke keer weer frons ik een fractie van een seconde mijn wenkbrauwen om heel even na te denken wat de term ook maar weer precies inhoudt. Wat dat betreft moeten we als communicatieprofessionals ook eens achter de oren krabben. Onze specialiteit zou toch moeten zijn om ingewikkelde zaken in eenvoudige bewoordingen over te brengen?
Het woord participatiesamenleving – nota bene het woord van het jaar 2013 – is me er ook eentje. CU-kamerlid Arie Slob heeft zelfs een debat aangevraagd om eens spijkers met koppen te slaan over wat het kabinet nu precies bedoelt met dit erbarmelijke woord. Een gemiste kans, want niemand snapt meer wat ze in Den Haag aan het doen zijn. Ik noem hier dus bewust niet het woord ‘burgers’, want die koop je bij de McDonalds, zei een collega van mij ooit.
‘Regie houden op je communicatie’ – kan er qua begrijpelijkheid wat mij betreft net door – dat vinden wij fijn als communicatieprofessionals. En laat dát nu steeds moeilijker worden. Als brandweerwoordvoerder weet ik er alles van. Ons land kent 17 miljoen journalisten tegenwoordig, waarvan velen zonder pardon een twitterbericht plaatsen zodat de hele wereld ervan weet. Beeldvorming loopt soms gierend uit de klauwen want voor wederhoor hebben veel van deze ‘journalisten’ niet doorgeleerd. Een mediahype is snel geboren.
‘Stealing thunder’ – ook een lekker woord – is mede hierom een hot issue. Als organisatie zelf het slechte nieuws brengen, waardoor je het gras voor anderen weg maait. Het probleem blijft misschien wel, maar wetenschappelijk onderzoek toont aan dat de kans op reputatieschade het minst groot is als je op deze pro-actieve wijze je kwetsbaarheid toont. ‘Reputatiecommunicatie’ is niet alleen een miserabel woord, steeds meer mensen vegen ook de vloer aan met het bedrijven ervan. En terecht. Eerlijkheid duurt het langst en schept het meest vertrouwen. Be first!
Ons communicatievak is enorm in ontwikkeling. We staan in een snel veranderende wereld voor heerlijke uitdagingen. Het wordt alleen maar mooier. Er rest nog één opgave: laten we alsjeblieft woorden als participatiesamenleving, ‘regie houden’, reputatiecommunicatie, stealing thunder en co-creatie begrijpelijk maken en gauw ter zake komen. Kom maar op met die campagnes die uitblinken in laagdrempeligheid en begrijpelijkheid. Dan snapt Nederland ook dat we als overheid tot prachtige dingen in staat zijn. Dat laat de Galjaardprijs elk jaar weer zien!
Maarten van Wieringen, Veiligheidsregio Groningen