Logo Zoeken

Column C#3: Geluk

11 april 2014Noelle Aarts

Beleid start al snel vanuit een probleem dat nader moet worden bestudeerd om tot een oplossing te komen. Dat geldt ook voor de manier waarop de geestelijke gezondheidszorg (ggz) is georganiseerd: we gaan aan de slag wanneer er klachten zijn. Voor tachtig procent van de mensen met geestelijke problemen werkt dat prima, zo lazen we onlangs in de Volkskrant. Voor de resterende twintig procent schiet een probleemgestuurde benadering echter te kort: hun klachten worden niet verholpen of keren telkens terug. Met het gevolg dat het grootste deel van het beschikbare budget aan hen wordt besteed.

Lognw_Noelle-Aarts-2013.jpg

Maar nu is de geluksbenadering in opmars. Die vormt een welkome aanvulling op het medisch probleemdenken. Wanneer minder zelfredzame mensen wordt gevraagd waar ze blij van worden, waar ze goed in zijn, en hoe ze hun leven willen leiden, gaan zij vanzelf vaker leuke dingen doen, zo blijkt uit onderzoek. Met als resultaat dat de medische consumptie van deze mensen met maar liefst twintig procent afneemt. Dat is mooi. Nog meer valt te winnen wanneer de geluksbenadering wordt toegepast vóór er klachten zijn. Voorkomen is immers beter.

Ook in de wetenschap wint de positieve benadering terrein. Zo doet promovenda Emily Swan onderzoek aan Wageningen Universiteit met als doel obesitas terug te dringen, waarbij ze start vanuit de vraag: hoe komt het dat sommige mensen dun blijven in een omgeving die voortdurend uitnodigt om te veel en te vet te eten? Hoe krijgen zij dat voor elkaar? De focus ligt niet op het probleem (waarom zijn sommige mensen zo dik), maar op de oplossing (hoe blijven die andere mensen dun). De eerste resultaten laten alvast zien dat mensen die goed in hun vel zitten, om welke reden dan ook, er beter in slagen op gewicht te blijven.

De vraag is dus hoe we geluk organiseren. Zo kwam ik terecht bij geluksambassadeur Leo Bormans. Bormans schreef de internationale bestseller Geluk! The Worldbook of Happiness, waarin honderd onderzoekers uit vijftig landen elk in duizend woorden samenvatten wat ze weten over geluk. Een aanrader! Je wordt er blij van! Als we dat boek allemaal lezen, wordt geluk misschien wel heel gewoon.

Noelle Aarts
Bijzonder hoogleraar strategische communicatie (Logeion-leerstoel)