Vergrijzing
Nederland vergrijst. Het is een onvermijdbaar issue waar we eigenlijk nauwelijks iets tegen kunnen doen. Zo zal het aantal 65-plussers stijgen van 3,5 miljoen nu naar 4,8 miljoen in 2049. Ook de kans om honderd jaar te worden stijgt jaarlijks.
De laatste maanden zijn een aantal relevante rapporten verschenen, die de kansen en bedreigingen van deze vergrijzing in kaart brengen. Het rapport van de Nationale Denktank 2023 heeft zich bijvoorbeeld de vraag gesteld hoe we betekenisvol ouder kunnen worden. In dit artikel gaat Mayke van Keep in op de problemen en kansen die deze vergrijzing met zich meebrangt.
Toenemende druk op zorg en samenleving
De problemen die door vergrijzing worden veroorzaakt zijn duidelijk: een toenemende druk op de gezondheidszorg, waardoor de investeringen in de zorg, maar ook in preventie zeker gaan toenemen.
Maar ook het huidige pensioensysteem zal onder druk komen te staan en er zal een tekort aan werknemers, vrijwilligers, mantelzorgers en geschikte woningen ontstaan.
Deze problemen worden overal belicht, ook in de media en in commerciële communicatie.
Vergrijzing als kans
Deze ontwikkeling biedt echter ook kansen. Op het gebied van innovatie en het heroverwegen van traditionele structuren.
Maar ook in de mogelijkheid voor ouderen om door te werken na hun vijfenzestigste. Steeds meer mensen willen en kunnen dat. Dus waarom moeten we zo stringent vasthouden aan de pensioenleeftijd?
We hebben in Nederland elke werknemer nodig die er beschikbaar is. Bijkomend voordeel is dat ervaring en kennis behouden blijft en de druk op jonge mensen daardoor kan verminderen.
Daarnaast kunnen ouderen een belangrijke rol spelen bij mantelzorg, de opvang van kinderen, het geven van aandacht aan groepen die daar behoefte aan hebben of het versterken van sociale cohesie in een wijk.
Dit kan niet alleen bijdragen aan het oplossen van een aantal maatschappelijke problemen, het biedt de ouderen zelf ook een goed gevoel.
Het hierboven genoemde rapport van de Nationale Denktank geeft een heldere analyse en draagt ook een aantal mogelijke oplossingen en oplossingsrichtingen aan.
'Het huidige pensioen- systeem komt onder druk te staan en er ontstaat een tekort aan werknemers, vrijwilligers, mantelzorgers en geschikte woningen.'
Ouderen krijgen weinig politieke aandacht
Opvallend is dat de politiek zich meer richt op de problematiek van jongeren dan van ouderen.
Je ziet dat terug in het coalitieakkoord van het huidige kabinet en in de verkiezingsprogramma’s van de verschillende politieke partijen.
Ook in het beleid en het communicatiebeleid van veel organisaties wordt deze groep niet altijd als een aparte doelgroep meegenomen.
En als er wel gericht beleid voor ontwikkeld wordt, wordt hier niet specifiek over gecommuniceerd. Of er worden vooral problemen benoemd en het feit dat deze groep conservatief, afhankelijk, zwak, eenzaam of weinig flexibel is.
Of hun problemen worden meegenomen ook als voorbeeld van andere maatschappelijke problemen, zoals bijvoorbeeld kansenongelijkheid.
Tijd voor erkenning en benutting
Het lijkt niet ‘sexy’ om je op ouderen te richten. Terwijl dat best kan, getuige de opvallende commercial van Achmea die een groep ouderen een huis laten kraken, omdat ze anders geen geschikte woonruimte kunnen vinden waar ze samen kunnen wonen.
Deze groeiende groep verdient echter wel specifieke aandacht en het zou jammer zijn als we de kansen die zij bieden niet volledig zouden benutten.
Zowel in beleid als in de wijze waarop we over hen en met hen communiceren.
------
Dit artikel is geschreven voor vakblad C en na optimalisatie voor online leesbaarheid, geplaatst op de website.