Logo Zoeken

Matthijs Coops over Let's talk energy: ‘Dit onderzoek brengt ons verder in de dialoog over energie’

23 maart 2017Danielle van Wallinga

Vandaag (23 maart ’17) vindt het eindevent van Let’s talk energy plaats. In dit tweejarige RAAK-onderzoek werkten Hogeschool Utrecht en Hanzehogeschool Groningen twee jaar lang samen met professionals uit het energiedomein rondom de vraag: hoe kan discoursanalyse bijdragen aan een succesvolle energietransitie?

Publab.jpg

In aanloop naar het event blikten we met betrokken onderzoekers en partners terug op het project, waarvan het resultaat te zien is in deze eindpublicatie. In dit interview als laatste in de online serie aan het woord: Matthijs Coops, adviseur projecten bij netbeheerder TenneT en vanuit Logeion betrokken bij Let’s talk Energy als stuurgroeplid. Eerdere interviews waren met Astrid Berg (Hanzehogeschool Groningen) en Myra de Koning (gemeente Aa en Hunze).

Hoe kijk je terug op het project en toepasbaarheid van de inzichten?
Ik kijk positief terug. De onderwerpen energietransitie en dialoog zijn natuurlijk super actueel. In gesprek gaan, de wijze waarop je communiceert, informeert en mensen betrekt zijn heel belangrijk voor het welslagen van energieprojecten. Dit onderzoek met de discoursinsteek, sluit daar goed op aan, want het geeft inzicht in hoe gesprekken rondom duurzame thema’s verlopen en hoe de kwaliteit van het gesprek verbeterd kan worden. Het aardige was dat je vanuit de praktijk zag hoe de wetenschap kijkt naar onze communicatie. Ik denk dat dit soort onderzoek ons verder helpt. De inzichten uit Let’s talk energy geven extra onderbouwing van wat we al doen en brengt ons weer een stapje verder in een betere dialoog over energie.

Hoe gaan jullie om met het spanningsveld tussen duurzame doelstellingen van de overheid en de  weerstanden van burgers?
Weerstand is er altijd als er iets verandert, daar zijn geen wondermiddelen voor. Je kunt nooit iedereen tevreden stellen. Daar helpt geen enkel communicatieplan bij. Maar waar je wel aan kunt werken is wederzijds begrip. Daarom is luisteren zo belangrijk, weten wat er op tafel ligt aan belangen en geschiedenis. Zo kun je rekening houden met bepaalde gevoelens en standpunten – zo goed en zo kwaad als kan. Om te beginnen in je taal en houding.

Kun je een voorbeeld noemen van een project waarbij je tevreden was over de manier waarop is gecommuniceerd?
Bij de aanleg van een hoogspanningsverbinding kregen we te maken met felle weerstand, onder meer van omwonenden van het hoogspanningstation waar de nieuwe verbinding op aan zou sluiten. Die mensen waren boos en bang. Ze vonden vooral de geluidsoverlast onaanvaardbaar en dat lieten ze merken aan de gemeentelijke bestuurders. We zijn met die mensen en gemeentebestuurders aan tafel gegaan. De geluidoverlast bleek er al langer te zijn, al was deze binnen de wettelijke normen. Maar het was toch echt vervelend, sommigen sliepen er niet van.

We hebben geluidswanden geplaatst en vooraf, tijdens de bouw en na afloop zijn we met de mensen gaan kijken. Dat vonden ze prachtig, want op een hoogspanningstation mag je eigenlijk helemaal niet komen. Het belangrijkste: de wanden hebben het geluid zoveel verminderd dat niemand er meer last van heeft. Onlangs zijn we gestart met de  bouw van de aanpassingen aan het hoogspanningstation voor de nieuwe verbinding. Dit gaat gepaard met bouwwerkzaamheden die de nodige hinder geven: transporten, lawaai, afsluitingen. We hebben weer iedereen uitgenodigd. Ze vonden het fijn geïnformeerd te worden en beloofden bij het weggaan koffie en koek te verzorgen voor de werkers.

Wat is voor jou een schrikscenario voor hoe het niet moet qua communicatie bij grote projecten?
We hebben veel geleerd van infraprojecten na eind jaren negentig. KING en Hollands Diep hebben daar een goede rol in gehad. Denk aan de Betuwelijn, waar heel veel mis is gegaan in de communicatie. Van de naam Betuwelijn en de associatie met boomgaarden en appeltjes tot de omgang met de omgeving. Top-down. Leerzaam voor de energiesector. Er zijn gewoon beproefde methoden in  projectcommunicatie. Dus geen bijeenkomsten waarbij ‘het bevoegd gezag’ komt vertellen hoe een project in elkaar zit, maar laagdrempelige vormen als informatiemarkten en gesprekstafels. Natuurlijk blijft het lastig, zeker bij hoogoplopende emoties. Dat allemaal zag je ook bij sommige informatieavonden over vluchtelingenopvang vorig jaar. Projectcommunicatie wordt dan crisiscommunicatie.

Wat voor uitdagingen liggen er voor jullie de komende tijd op het gebied van energie & het gesprek?
Er gaat de komende jaren nog ontzettend veel in beweging komen. Windenergie, zonneparken, andere duurzame initiatieven, aansluitingen en verbindingen. Ik voorspel dat er nog een heleboel discussies en moeizame trajecten zullen zijn om dat allemaal te realiseren. Technisch kunnen we al heel veel om de duurzame energietransitie mogelijk te maken, de ruimte is er misschien ook wel. De uitdaging ligt vooral in de dialoog met de omgeving. Let’s talk energy!

Meer informatie over Let's talk energy en andere onderzoeken van het HU-lectoraat PubLab.