Voer voor discours: wat is de waarde van openheid?
We zijn op vele plekken in de beroepsvereniging bezig met beroepshouding: hoe sta je in je werk, wat doe je als het dreigt te botsen of je het stevig voor je kiezen krijgt. Wat een prachtige case schotelde het televisieprogramma Argos voor op 18 augustus. Een spannende, compacte en leerzame reconstructie van de zoektocht naar een woonplek voor Benno L. vestigde het oog op medialogica.
Ik ben heel benieuwd hoe de vakgroepen Overheidscommunicatie en Mediarelaties hierop inspelen. Zelf word ik buitengewoon prettig geprikkeld om binnen de Adviesraad Opleiding en Professionalisering deze casus te betrekken bij een opdracht van het bestuur: hoe zorgen we binnen Logeion voor ‘een Leven Lang Leren’.
Het Argos programma ontvouwde vooral veel verlegenheid: hoe oordeel je wijs over het bezorgen van gevoelige informatie? Iedereen die hiermee te maken heeft herkent het dilemma: vind een balans tussen open(baarheid en zorgvuldigheid. Vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie, Reclassering Nederland, de gemeente Leiden, de advocaat en betrokken journalisten leggen in een goed half uur een pittige worsteling bloot. Hoofd Media en Communicatie Hanneke de Korte (Reclassering) legt uit hoe zij de situatie beoordeelde, afwoog en keuzes maakte. De programmakers focussen op de logica van de media, wat en wie beweegt de free lance journalist, de hoofdredacteur, de lokale verslaggever en die van een landelijke krant? Dan blijkt hoe uiteenlopend beroepsopvattingen zijn over de zorg en verantwoordelijkheid die journalisten kunnen (en willen) dragen voor de impact van berichtgeving.
Hoe oog voor concurrentie het oog op consequenties op de proef stelt, zoals een Friese journalist in de uitzending duidelijk maakt. Hoe sta jij in zo’n afweging, hoe voer je het gesprek erover met collega’s, met journalisten, met andere sleutelfiguren. De uitzending ontblootte, een beetje, het intrigerende thema van onderliggende drijfveren: wat stuurt nou écht je handelen? Dan komen waarden aan het licht en blijkt dat kleine deugden – als gevoel voor maat, moed en taalkeuze - het verschil te maken, soms letterlijk ja? Voer voor discours in en vanuit Logeion dus. Is het in de professionele contacten in de zaak Benno L. gelukt om écht onder de zichtbare uitwisselingen van argumenten en de belangen die waarden en deugden aan te spreken? Is het echt gelukt om een gezonde ‘tegenbinding’ te organiseren, zoals de socioloog Kees Schuyt dat ooit zo mooi muntte? Wie over de waarden wil meedenken: met Els van der Pool (lector aan de HAN) onderzoek ik de rol van waarden bij communicatie, zie www.dewaardering.com.
Guido Rijnja is coördinator algemeen communicatiebeleid bij de Rijksvoorlichtingsdienst (g.rijnja@minaz.nl).