Nieuwe voorzitter voor Platform Zelfstandig Ondernemers

Lovende woorden
Als zp’stèr in de communicatie was ik jaren betrokken bij de organisatie van de jaarlijkse Dag van de Zelfstandige door PZO, nu wat meer op afstand. Toch was ik er op 9 maart jl. bij toen Esther Raats-Coster na zes jaar het voorzitterschap overdroeg aan Denis (Franse uitspraak; ‘Denie’) Maessen in het bolwerk van de Nederlandse ondernemers; de Haagse Malietoren biedt onderdak aan werkgeversvereniging VNO-NCW, MKB Nederland en PZO. Lovende woorden van onder meer werkgeversvoorzitter Hans de Boer en Mariëtte Hamer (voorzitter van de Sociaal Economische Raad) voor Esther Raats. Want Esther kreeg het – met FNV Zelfstandigen - onder meer voor elkaar dat zp’ers een stem kregen in de SER, een belangrijk adviesorgaan van de regering. Van oudsher waren de SER-zetels verdeeld tussen kroonleden, werkgevers en werknemers maar dat doet geen recht aan de huidige ontwikkeling; Nederland telt nu ca. 800.000 actieve zzp’ers plus naar schatting 400.000 met een ‘slapend bedrijf’. Sommige prognoses reppen van twee miljoen zp’ers in 2020.
De tendens tot flexibilisering is hoe dan ook onmiskenbaar. Al die zp’ers hebben collectieve belangen die inmiddels raken aan het grote verhaal en de toekomst van Nederland. Maar het zijn ook hardwerkende individuen met veel anders aan hun hoofd.
Daarom ben ik blij met belangenbehartigers als PZO.

Grote belangen, veel impact
Bij wijze van toelichting op die collectieve belangen geef ik een bekend voorbeeld; wanneer je als zelfstandig ondernemer niet zorgt voor zaken als je arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) en pensioenopbouw is er gewoon niets geregeld wanneer je langdurig ziek wordt, geen inkomen meer kunt verwerven. Logisch.
Maar momenteel zijn dergelijke voorzieningen voor te veel zp’ers te duur om te regelen op individueel niveau. Zo’n AOV bijvoorbeeld, kan oplopen tot € 500 per maand – en dat is onbetaalbaar voor wie in deze uitdagende tijden gedwongen is tot leven van de hand in de tand... wat geldt voor steeds meer mensen. Ik vind het prima dat clubs als PZO dat onder de politieke aandacht brengen.
Overigens lijken politici noch beleidsmakers zich druk te maken over de maatschappelijke impact die dit kan hebben; als goede verzekeringen voor grote groepen onbereikbaar blijven gaat dat ons als samenleving op termijn veel geld kosten. Want wie – ziek, zwak, oud - door de bodem onder zijn of haar bestaan zakt zal creperen als familie en buren het – moeten – laten afweten, of komt ten laste van de collectieve sector als we tegen die tijd nog wat humane solidariteit overhebben. Toch? Alle reden om deze nieuwe uitdaging op te pakken voordat ze als een boemerang terugkeert bij ons, de samenleving. Zeker niet netjes om dit op het bordje van onze kinderen neer te leggen, waar het nu wel op neerkomt. Niet duurzaam.

Over (on)mogelijkheden
Dan maar die domme, kortzichtige zp’ers dwingen tot verzekering, pensioenopbouw? Daarmee verhelp je natuurlijk niet het onderliggende probleem van te hoge kosten voor zp’ers. Integendeel; de aanbieders gaan likkebaardend hun premies opschroeven als zp’ers geen keus meer hebben. Maar van een kale kip valt niks te plukken, zelfs niet als het een haan is. In sommige sectoren is een race-to-the-bottom gaande; grote en kleine bedrijven werken soms zelfs onder de kostprijs om te overleven, ook zp’ers. Ze hebben geen geld voor reserveringen, verzekeringen of investeringen.
Zomaar wettelijk verplichte verzekeringen invoeren drijft dus nog meer zp’ers richting bijstand. Alsof we ons belastinggeld niet zinniger kunnen inzetten. Interessante materie. Overigens zitten zp’ers natuurlijk niet stil. Zo sparen sommigen onder de noemer Broodfonds in klein gezelschap een basis-AOV bij elkaar, voor het geval een deelnemer zoiets ooit nodig heeft. Het is de oervorm van verzekeren - risico’s draaglijk maken - in een nieuw jasje. Een heel andere manier van ‘versterken’ is samenwerking zoeken, met elkaar; expertise en energie bundelen om meer kansen te creëren, beter te gaan verdienen.

Het belang van belangenbehartiging
Mooie initiatieven, maar niet genoeg. En daarom is het goed dat clubs als PZO en FNV Zelfstandigen zich om de gezamenlijke belangen van zp’ers bekommeren, op het Binnenhof e.o. Die lobby is hard nodig. om invloed uit te oefenen op de politieke besluitvorming en onderliggende (voor)oordelen over – enerzijds – massa’s zielige schijnzelfstandigen en – anderzijds – vermeend misbruik van de fiscale zelfstandigenaftrek. Om zaken als betaalbare verzekeringen en pensioenopbouw te bevechten, in het belang van zp’ers, de samenleving en onze kinderen. Er is nog een lange weg te gaan... ik hoop vooruit.
Nee, dit blog ging niet over ons aller vakgebied. Maar toch over hele belangrijke zaken. Ik wens Denis Maessen - en andere pleitbezorgers – dan ook veel succes. In ons aller belang.