Nederland verdient beter
De komende formatieperiode biedt, ondanks alle ruzies tijdens de verkiezingen, een kans. Een kans op nieuw vertrouwen, nieuw leiderschap en nieuwe verbinding. Als communicatieprofessionals weten we: woorden doen ertoe. Maar in deze tijd van afnemend vertrouwen in de politiek zijn woorden niet genoeg. Het gaat om geloofwaardigheid, om empathie, om leiderschap dat zichtbaar en voelbaar verbindt.
Vertrouwen is de zuurstof van een democratie. En die zuurstof raakt op. Uit onderzoek blijkt al jaren dat burgers zich niet gehoord voelen. Niet gezien. Niet serieus genomen. De afstand tot Den Haag groeit, net als de scepsis over politieke intenties. De formatieperiode is het moment om die trend te keren. Dat vraagt leiders die niet alleen zenden vanuit hun eigenbelang, maar ook luisteren naar de zorgen en problemen waarmee Nederlanders worstelen. Die zich niet laten leiden door spin of strategisch theater, maar door het belang van het land.
De komende formatie is dus meer dan een spel om eigen punten binnen te halen. Het is een morele toets voor nieuw leiderschap. De vraag die elke partij zich moet stellen is: ‘Welke partijen kunnen samen ons land door deze tijd loodsen?’ En: ‘Welke leider is in staat om écht vertrouwen te herstellen?’ Niet met mooie beloftes, maar met daden. Met aanwezigheid. Met het vermogen om ongemakkelijke keuzes te maken als het moet – ook als die politiek niet uitkomen.
Empathie wordt daarbij vaak weggezet als ‘zacht’, terwijl het juist keihard nodig is. De complexiteit van vraagstukken rondom bestaanszekerheid, wonen, zorg, klimaat en onderwijs vraagt om inlevingsvermogen én samenwerking. Om het loslaten van profileringsdrang in ruil voor gezamenlijk draagvlak. Om het besef dat niemand de grote vraagstukken alleen oplost – en dat dit ook niet hoeft.
Hier ligt ook een rol voor ons, de communicatieprofessionals, en voor de media. Stop met het belonen van conflict. Maak ruimte voor nuance. Laat partijen niet alleen tegenover elkaar staan, maar ook naast elkaar. Laten we tijdens de komende formatie niet alleen vragen: ‘Wat heeft u voor uw partij binnengehaald?’, maar vooral: ‘Hoe wilt u samenwerken? Wat is uw bijdrage aan het grotere geheel?’
Vertrouwen komt te voet en gaat te paard, zo luidt het gezegde. Maar het komt pas echt terug als woorden worden gevolgd door daden. Als olitici eerlijk zijn over grenzen, keuzes en mislukkingen. Als leiders durven zeggen: ‘Ik dien het land, en als dat iets anders vraagt dan ikzelf voor ogen had, dan beweeg ik mee.’
Nederland verdient beter dan politiek als spel. Het verdient leiderschap dat verbindt. Dat vraagt iets van politici. Maar ook van ons als professionals, als burgers, als samenleving. Laten we die lat samen durven leggen.
------
Dit artikel verscheen eerder in C - het communicatiemagazine van Nederland