Harry Louwenaar: ‘Bouw vertraagde tijd in en wees wat vaker stil’
Harry Louwenaar, grondlegger van het CommLab Klimaat, stelde zich begin dit jaar verkiesbaar voor de dan op te richten ledenraad van Logeion. Hier wilde hij bijdragen aan vakontwikkeling en het versterken van de positie van communicatieprofessionals bij opgaven die samenhangen met ‘de grote verbouwing van Nederland’. Al bij zijn kandidaatstelling gaf hij aan ernstig ziek te zijn en wellicht niet de hele termijn te kunnen uitdienen. Een voorspelling die helaas maar al te waar bleek.
Op 29 april is Harry overleden. Een kleine twee weken voor zijn overlijden schreef hij op LinkedIn: “Het gaat niet meer. In de geest nog 100% Harry, in het lijf is een verliezende oorlog gaande. De dood is onafwendbaar. De specialisten spreken van weken tot maanden. In mijn lijf voel ik de bevestiging van wat ze zeggen, dat is een hard gelag.” C spreekt met Harry vlak na dit bericht, want hij wil een aantal ervaringen delen over deze bijzondere fase. Inzichten die wellicht relevant zijn voor het vak. “Maak er in ieder geval geen sentimenteel verhaal van”, is hij stellig; het moet een mooi reflectief zijn, vol met inspiratie voor het vak en het leven. Dat hij bij leven heel veel mensen inspiratie, warmte en ondernemingslust heeft gebracht, blijkt wel uit de vele reacties op zijn overlijden.
Intermenselijke verbinding
Harry: “In 1987 startte ik op de heao-Communicatie in Utrecht. Hoe het vak zich sindsdien heeft ontwikkeld is enorm. Ik geniet ervan te zien hoe knap en belangrijk het vak is geworden. En tegelijkertijd denk ik dat we nog veel meer van betekenis kunnen zijn door veel meer op een interpersoonlijke manier aan het werk te gaan. Het meeste rendement zit ‘m wat mij betreft in de manier waarop je zelf je rol pakt als professional. Dat je je ook als mens zichtbaar en kenbaar maakt. De wijze waarop je jezelf in het spel brengt. Ik omarm het gedachtegoed van Harrie van Rooij en zijn recente proefschrift ’Luisteren naar ruis’ (zie interview met Harrie van Rooij in C03 van dit jaar). De meer technische, functionele kant van communicatie heeft tot op zekere hoogte effect. Het echte rendement moet behaald worden in het intermenselijk verkeer. Wellicht allemaal veel te kort door de bocht, maar de oproep om jezelf als professional meer te laten zien, dat is mijn hartenkreet. Pas als jij jezelf verbindt aan de opdracht of de boodschap gaat het wat worden.”
Wees open voor alles
“Gedwongen door mijn ziekte kom ik tot stilstand. Mijn actieradius wordt kleiner, maar gek genoeg is mijn ontvangst veel groter geworden. Dat komt omdat ik op de een of andere manier opensta voor alles dat op mijn pad komt. Een voorbeeld, door mijn ziekte kan ik helaas niet meer mountainbiken en racefietsen. Er bleef niets anders over dan een hoge vouwfiets. Via Marktplaats kwam ik terecht bij ene Ali. Een vriendelijke, grote Turkse man die elektrische vouwfietsen verkocht vanuit zijn kelderbox. Moesten er alarmbellen afgaan bij me, want waar kwamen die fietsen vandaan? Na de aankoop bood Ali me een Turks broodje aan. Ik had de tijd en nam de tijd. Wel twee uur lang. We deelden onze levens, een prachtig gesprek. Ali bleek in de zorg te werken en bij wijze van hobby begonnen met deze handel. In mijn oude leven had ik zelden tijd voor zulke gesprekken. Nu stelde ik me open en ik sloot hem in mijn hart. Later appten we nog wat heen en weer. Ali ondertekende met: ‘je vriend Ali’. Het raakt me nog nu ik het vertel. Dat was een échte ontmoeting.”
Vertraagde tijd
“Wat we daarvan kunnen leren? Bouw vertraagde tijd in en wees wat vaker stil. Ik heb op een gegeven moment ervaren dat ik veel te hard doorholde, dat ik iets miste. Met bijna grof geweld heb ik gaten in mijn agenda gehakt en ben ik retraites gaan volgen. Ik heb dat geforceerd georganiseerd en ben gaan werken aan mijn persoonlijke ontwikkeling. Regelmatig even terug naar de plek waar je ademhaalt, de plek om te herbronnen. Dankzij de vele leermeesters op dat pad ben ik steeds meer gaan geloven in mijn eigen kunnen. En omdat ik mezelf ook beter heb leren kennen, ben ik een betere communicatieadviseur geworden. Dat was noeste arbeid en hard nodig voor mezelf. Om dat te kunnen, is het nodig dat we het lef hebben stil te staan. We zijn eigenlijk te druk om heel goed te worden. Ook ik heb veel van hot naar her gereisd, van de ene afspraak naar de andere.”
‘Met elkaar reflecteren op je werk en je persoon, dat is een feest. Hier gaat het om!’
Reflecteren
“Toen ik bij de Maatschap voor Communicatie werkte, hadden we tweewekelijks een intervisie-uurtje. Maar al te vaak wilde ik dat skippen, er waren immers ‘belangrijke’ dingen te doen. Waarom zou je dan oude koeien uit de sloot halen? We zijn altijd maar geneigd om in de voorwaartse beweging te zitten. Die moet nog gebeld, deze offerte moet nog af. Natuurlijk werd dat niet gepikt. Elke keer realiseerde ik me dat dat de momenten zijn waarin het gebeurt. Met elkaar reflecteren op je werk en je persoon, dat is een feest. Hier gaat het om! Vraag eens vaker aan een ander: wat vond je er nou van hoe ik dit aanpakte? Als het schuurt, heb het erover. Mensen zijn sociale wezens, we willen samenwerken. Investeer daar dan ook in! Ook binnen Logeion kunnen we dat nog veel meer faciliteren.”
Logeion
“En over die vereniging van ons, daarin zit zoveel potentie. Hoe slagen we er nou in die potentie intern te ontsluiten en te verbinden? Er zit nog best veel competitie en haantjesgedrag in Logeion, mensen die op hun eigen aanpak gaan zitten. Ik heb de hoop dat je met een ledenraad met mensen uit het netwerk zelf, beter in staat bent onderlinge verbindingen te leggen. Het CommLab lukte alleen omdat we met een stelletje idioten elkaar vonden. Omdat we allemaal kansen zagen. Zo konden we van binnenuit coalities vormen en mooie resultaten neerzetten. De ledenraad zou een instrument kunnen zijn om dat soort eigentijdse coalities te smeden, waarin we niet vooraf de vormen vastleggen, maar meedeinen op de maatschappelijke golven. Dat past bij een moderne vereniging. Daarom baal ik ook wel van deze situatie. Ik zie nog steeds overal kansen en mogelijkheden. Ook hier.”
Rond maken
“Nu ik in deze situatie zit, zie ik steeds beter het belang van dingen ‘rond’ maken. Ook in het werk. We gaan zo vaak gehaast weer door naar een volgende klus. Zonder iets echt rond te maken door terug te kijken, te reflecteren, af te ronden, te markeren. Je kunt alleen maar knettergoed worden in je werk als je ook het lef hebt om stil te staan. En dat is eigenlijk mijn belangrijkste boodschap. Maak werk van het rond maken van alles. Privé sta ik nu voor de immense opgave om mijn leven rond te maken. Daar hoorde ook mijn bericht op LinkedIn bij. Ik wil bij leven nog vertellen dat ik er binnenkort niet meer ben. Dan kunnen al die mensen, waar ik allerlei samenwerkingen mee heb gehad, ook nog contact maken als ze willen. Zo maak ik mezelf zichtbaar en mijn werkleven rond.”
Bekijk de In Memoriam over Harry Louwenaar