Gedrag beïnvloeden, hoe doe je dat verantwoord?

Gedrag veranderen door aanpassingen in de omgeving lijkt heel effectief te zijn. Maar hoe kom je nou tot de meest effectieve prikkels? En is (impliciete) gedragsbeïnvloeding altijd wenselijk? Aan de hand van de gedragslenzen en het ‘Persuasive by Design’ model vertelt gedragswetenschapper Reint Jan Renes (Hogeschool Utrecht en Wageningen Universiteit) in het CommunicatieCollege meer over effectief en verantwoord ontwerpen voor gedragsverandering. Onno van Veen (bureau Ideate) gaat vervolgens met ons en Reint Jan in gesprek over hoe hij de gedragslenzen gebruikt in zijn werk als service designer. Want als je ontwerp de check met de vijf gedragslenzen niet kan doorstaan, dan is er iets niet goed en moet je (delen van) je ontwerp aanpassen.

Dit CommunicatieCollege is voor communicatie- en marketingprofessionals die bezig zijn met bijvoorbeeld het opzetten van campagnes, diensten en online toepassingen, verandertrajecten én die  daarbij gedragsbeïnvloeding willen uitoefenen.

Stel dat vanwege een tekort op je rekening je vinger rood kleurt zodra je geld wilt pinnen, of dat bij de bushalte publiekelijk je (over)gewicht wordt getoond zodra je op een bankje gaat zitten. Beiden zijn - vrije extreme - voorbeelden van prikkels in de omgeving die mensen moeten aanzetten tot gewenst gedrag. 

In de afgelopen jaren zijn talloze boeken, artikelen en beleidsrapporten verschenen over de kansen en mogelijkheden van (impliciete) beïnvloedingstechnieken zoals gamification, neuromarketing en nudging. Technieken waarbij vaak het aanpassen van de omgeving centraal staat, zodanig dat gewenst gedrag gemakkelijk, natuurlijk of leuk wordt. Via deze aanpassingen worden mensen niet langer meer door argumenten tot ander gedrag aangezet, maar door in te spelen op hun intuïtieve neigingen. Een klassiek voorbeeld is de vlieg in het urinoir die mannen spelenderwijs gerichter laat plassen.

Gedrag veranderen door aanpassingen in de omgeving lijkt heel effectief te zijn. Maar hoe kom je nou tot de meest effectieve prikkels? En is (impliciete) gedragsbeïnvloeding altijd wenselijk? Gedragswetenschapper Reint Jan Renes (Hogeschool Utrecht en Wageningen Universiteit) vertelt in dit college meer over effectief en verantwoord ontwerpen voor gedragsverandering. Hij doet dit aan de hand van de gedragslenzen en het 'Persuasive by Design'-model, dat  hij met onderzoekers van het PubLab heeft ontwikkeld. Vervolgens gaat Onno van Veen (bureau Ideate) met ons en Reint Jan Renes in gesprek over hoe hij de gedragslenzen gebruikt in zijn werk als service designer.

Een college dat tot nadenken stemt en waarin je concrete handvatten krijgt aangereikt die je direct kunt toepassen in de communicatiepraktijk. Mis het niet!