‘Het is bullshit dat we zelf niets kunnen doen om verandering af te dwingen’
We hebben nog een paar roerige decennia voor de boeg. Althans, dat is de overtuiging van Lucas De Man. De veelzijdige Vlaming, die onder meer de titels filosoof, regisseur, innovator, kunstenaar en presentator op zijn visitekaartje kan zetten, loodst bezoekers tijdens C-day22 langs de vier communicatietrends van Logeion. In dit artikel staan we kort stil bij wat hij zelf als een belangrijke maatschappelijke trend ziet: de zoektocht naar nieuwe waarden.
Volgens De Man leven we in een tijd waarin waarden die lang vanzelfsprekend zijn geweest, steeds meer onder druk komen te staan. Dat proces voltrekt zich niet in een rechte lijn en zal eerder met flink wat schokken en maatschappelijke onrust gepaard gaan. “Zo’n zoektocht naar een nieuw waardensysteem duurt zeker 20 tot 30 jaar, waarbij er tegelijkertijd heel veel positieve en negatieve energie vrijkomt. Het zoeken naar nieuwe vastigheden maakt veel mensen onzeker, met als gevolg dat sommigen zich gaan afzetten en subversief worden”, zegt De Man.
3-30 regel
Dat uit zich onder meer in ‘tegenstemmen’ op extreme partijen als Forum voor Democratie in Nederland en Vlaams Belang in België, zo ziet De Man. Daarbij gelooft hij in wat hij de ‘3-30-regel van maatschappelijke verandering noemt.’ “Als 3 procent van de bevolking in een bepaald idee gelooft, bevindt dat idee zich niet langer in de marge, maar is er sprake van een movement. Als 30 procent achter het idee staat, is het mainstream geworden”, legt De Man uit. “Vanuit die redenatie kun je extreemrechts gedachtegoed in België inmiddels als mainstream beschouwen, zeker onder jongeren.”
Ongelijkheid
Dat een hele generatie jongeren teleurgesteld en boos opgroeit, is iets waar De Man zich veel zorgen over maakt. “Het gevaar zit erin dat ze iets krijgen van: ‘laat maar, ik word toch niet gezien’. En het is niet per se de boosheid die me angst bezorgt, maar vooral de ongelijkheid die erachter schuilt.” Om die ongelijkheid te verminderen is er allereerst een verandering in de politiek nodig, vindt De Man. “Als politici het vertrouwen van burgers wil terugkrijgen, moeten ze de stap zetten naar solidair, open en samen.” Hij vraagt zich af of de regering in Nederland daartoe in staat zal zijn. “Ik ben niet per se voor of tegen een bepaalde politieke partij, maar het lijkt me per definitie ondemocratisch dat één individu vier keer achter elkaar een regering voor kan zitten.” Dat maakt het lastiger om de veranderingen die nodig zijn, ook echt door te voeren.
Aan de slag
Maar zelf moeten we ook aan de slag. “Het idee dat we niets kunnen doen om de wereld te veranderen, is bullshit”, aldus De Man. “Als kunstenaar houdt me dat heel erg bezig. Ik wil echt bijdragen aan het veranderende waardensysteem, ook al weten we niet precies waar het naar toe gaat. Zo zijn we bijvoorbeeld bezig met een project om biobased huizen te bouwen en hebben we een project rond kinderarmoede opgezet.” Zo heeft iedereen daar volgens hem zijn eigen verantwoordelijkheid in. “Ook als communicatieprofessional kan je zeggen: ik werk niet meer voor bedrijven die discrimineren of winst boven de planeet stellen. Zo kunnen we allemaal onze bijdrage leveren.”
Op 23 juni gidst Lucas de Man de bezoekers van C-day22 langs de belangrijkste trends en ontwikkelingen in communicatieland en brengt hij ‘de illusie van maakbaarheid’ aan het wankelen. Nog geen kaartje? Ga dan naar https://c-day.nl/.