Logo Zoeken

Veranderen 3.0

16 maart 2016Liliane Ruyters

Veranderen is een gegeven in onze huidige maatschappij. Het verbaast eerder dat een bedrijf al lange tijd niet aan verandering doet dan wanneer een bedrijf elk jaar een nieuwe koers kiest. Een groep geinteresseerde communicatieadviseurs luisterde tijdens Leiderschap in Communicatie op 7 maart 2016 aandacht naar Maaike Nooitgedagt die haar visie op veranderen toelichtte: Veranderen 3.0. Een duurzame wijze van veranderen, maar geschikt voor elk bedrijf?

veranderen.jpg

Veranderen 3.0

Maandag 7 maart verzamelde een grote groep geïnteresseerden in Veranderen 3.0 zich voor een Leiderschap in Communicatie-bijeenkomst. Uit het voorstelrondje bleek meteen dat alle aanwezigen in het dagelijkse leven veel te maken hebben met het fenomeen verandering. Begeleider Maaike Nooitgedagt legde eerst uit wat zij verstaat onder Veranderen 3.0. Heel kort samengevat: Veranderen 1.0 - wij hebben besloten dat alles anders moet, Communicatie vertel het even; Veranderen 2.0 - wij hebben besloten dat alles anders moet, Communicatie zorg even voor draagvlak; Veranderen 3.0 - wij zien dat alles anders moet, wij bepalen de kaders en laten de invulling en de communicatie over aan hen die gaan veranderen. Wezenlijk anders in Veranderen 3.0 is dus, dat de verandering in theorie een andere kant op zou kunnen gaan dan de top heeft bedacht en dat het tempo soms bepaald wordt door de mensen die de verandering vorm gaan geven. Een randvoorwaarde lijkt mij, dat de top los moet kunnen laten. Maaike gaf dan ook aan dat Veranderen 3.0 lastiger werkt in al te politieke organisaties, daar bestaat die mate van los kunnen laten eenvoudigweg niet. Het aantal organisaties waar Veranderen 3.0 mogelijk zou kunnen slagen, lijkt mij daarmee beperkt. Los kunnen laten en niet al te politiek bezig zijn, het vraagt nogal wat van onze topmanagers.


Ik heb mijzelf de afgelopen dagen herhaaldelijk afgevraagd wat ik nu vind van Veranderen 3.0 en ik ben tot de conclusie gekomen dat je niet tegen Veranderen 3.0 kunt zijn. Sterker nog, het klinkt als een robuuste en duurzame manier van veranderen waarvan ik hoop dat die vooral vaak toegepast wordt. Toch hik ik wel ergens tegenaan. Veranderen 3.0 lijkt voorbehouden aan organisaties die de ruimte hebben om langzaam te werken aan duurzame gedragsverandering en die ruimte krijgen veel organisaties echt niet. KPN heeft bijvoorbeeld vorige week besloten dat er weer zwaar bezuinigd moet worden, ik vrees dat de aandeelhouders niet wachten op de resultaten van Veranderen 3.0, zij willen sneller resultaat zien, in hun portemonnee. En dat geldt voor veel veranderingen in de bedrijven om ons heen: zij zijn vaak niet geënt op de inhoudelijke noodzaak tot verandering maar op de noodzaak om meer rendement op te leveren voor een kleine groep aandeelhouders of om zwaar te bezuinigen. Laten we eerlijk zijn: zelfs veranderingen die ingezet worden om de inhoud of het proces te verbeteren, hebben maar al te vaak een achterliggende efficiencydoelslag: ons werk moet efficiënter en effectiever, het liefst met minder mensen, maar dan wel de besten in hun vak. Ik zou het eigenlijk niet kies vinden om Veranderen 3.0 los te laten op een organisatie die alleen maar verandert omwille van het gewin en waarbij de beoogde verandering afstevent op ‘meer kwaliteit, minder mensen’. We vragen dan toch weer een beetje die beruchte kalkoen om mee te denken over zijn/haar bereiding. De intrinsieke noodzaak om te veranderen bij medewerkers die niet zeker zijn van hun baan kan dan bepaald laag zijn. Ik merk dat ik wat dat betreft met steeds meer afgunst kijk naar familiebedrijven waar verandering veel meer geplaatst wordt in de context van kwaliteit verbeteren maar niet persé ten koste van arbeidsplaatsen. En die het vervolgens wonderbaarlijk wel doen. Misschien dat we in Nederland Veranderen 3.0 eens zouden moeten gebruiken om meer tijd te nemen voor de vraag waar die hijgerige behoefte aan verandering vandaan komt. Misschien dat er dan ruimte komt voor Veranderen 4.0: even een tijdje alles laten betijen, niet meteen weer nadenken over een volgende en een volgende verandering maar gewoon even loslaten.